OZE: Nowy rok, nowe zasady – co i jak ze zmianami w fotowoltaice
Zmiany w ustawie o OZE
Od kilku miesięcy na rynku OZE wrze w związku z ogłoszeniem zmian dotychczasowego funkcjonowania alternatywnych systemów energetycznych. Nie sposób przejść obok problemu obojętnie – wszak nieroztropne decyzje rządu godzą nie tylko w interes prosumentów, lecz również ekologów. Ponadto nowelizacje zagrażają rozwojowi krajowego sektora energii odnawialnej (czwartego pod względem rozwoju wśród innych krajów członkowskich). I to wszystko pomimo ciągłego niespełniania wymagań unijnych w sprawie OZE. Warto zastanowić się nad ewentualnymi skutkami zmian ustawodawstwa i ocenić, jaki wpływ będą miały przede wszystkim na rozwój fotowoltaiki.
Jak było
Dotychczas prosumenci rozliczali przechowywane u dystrybutorów nadwyżki energii elektrycznej na zasadzie net meteringu (opustu). Właściciele instalacji do 10 kW mieli możliwość odebrania 0,8 wprowadzonego do sieci prądu. Przy mocniejszych systemach fotowoltaicznych (od 10 do 50 kW) wartość zwrotu wynosiła 0,7. Prosumentów nie obowiązywała żadna opłata dystrybucyjna. Wszelkie koszty pokrywali wtedy, gdy zapotrzebowanie przekraczało ilość zmagazynowanej energii (czyli na standardowych zasadach konsumenckich).
Proces powstawania ustawy o OZE
Pod koniec 2018 roku weszła w życie unijna dyrektywa RED II. Jej główne założenie to uregulowanie we wszystkich państwach członkowskich przepisów dot. OZE. Ustawa wprowadza kilka zmian, które jak dotąd nie były w żaden sposób ujęte w polskim prawie. Przede wszystkim nakazuje rozdzielenie systemu rozliczeń i opracowanie dwóch odrębnych rozwiązań dla sprzedaży i kupna energii. Dyrektywa daje również większą swobodę dostawcom sieciowym w kwestii szacowania swoich możliwości technicznych.
Dla zrozumienia kontekstu oraz dostrzeżenia wagi problemu, warto najpierw odnieść się do zagrożenia komunikowanego przez sprzedawców energii. Sygnalizują oni inwazyjność aktualnego systemu net meteringu – przestarzałe scentralizowane instalacje nie radzą sobie z przesyłem prądu wytworzonego przez prywatnych użytkowników. W związku z powyższym, uchwalony już projekt polskiej ustawy o OZE zawiera szereg niekorzystnych dla prosumenta zmian.
Co się zmieni?
Najistotniejszą zmianą jest przejście z systemu net meteringu do net billingu, czyli przekształcenia “wirtualnego magazynu” na depozyt prosumencki. Oznacza to, że cała energia trafiająca z instalacji do sieci będzie sprzedawana w cenie hurtowej, a odzyskiwana w cenie detalicznej (z uwzględnieniem podatku VAT oraz opłat dystrybucyjnych ponoszonych przez zwykłych klientów). Ponadto, odbiór magazynowanej nadwyżki będzie musiał nastąpić w okresie dwunastu miesięcy. Po tym czasie prosument uzyska prawo do odzyskania zaledwie 20% przekazanej energii.
Czy aby na pewno będzie gorzej?
Zmiany będą wprowadzane cyklicznie i nie dla wszystkich. Obecni posiadacze oraz Ci, którzy podłączą instalację do końca marca 2022 r. wciąż będą mieli prawo do funkcjonowania na zasadzie net meteringu. Zapewniona zostanie im również piętnastoletnia gwarancja braku zmian w umowie od momentu podpięcia do sieci. Osoby instalujące fotowoltaikę od pierwszego kwietnia 2022 r. z rozwiązania opustów będą mogły korzystać do końca czerwca 2022 r. Po tym czasie automatycznie przejdą do net billingu, zaś cena wprowadzonej energii będzie wyznaczana jako cena rynkowa miesięczna. Ułatwi to szacowanie ewentualnych kosztów odzyskiwania prądu od dystrybutora. Od lipca 2024 r. wartość mocy będzie ustalana indywidualnie, dla krótkich okresów rozliczeniowych. Nowe przepisy mogą wydawać się skomplikowane, dlatego istotne jest wybranie odpowiedniego partnera, który funkcjonuje na rynku przynajmniej kilka lat i poradzi sobie z przeprowadzeniem klienta przez proces administracyjny oraz dodatkowo pomoże odnaleźć się w nowej sytuacji.
Nadzieja w kryzysie
Nie należy spisywać fotowoltaiki na straty – wciąż będzie opłacalną inwestycją. Warto nadmienić, że poza kwestiami finansowymi jej istotną zaletą jest uniezależnienie się od sieci. Ponadto użytkujący ją podkreślają swoją dbałość o środowisko, a przede wszystkim ograniczenie emisji dwutlenku węgla.
Rzeczowych konsultacji potrzebują przyszli posiadacze pomp ciepła. Bez odpowiedniej wiedzy trudno jest im oszacować i określić, w jakim stopniu użytkowanie zupełnie ekologicznego systemu cieplnego może wpłynąć na budżet domowy. W pierwszej kolejności powinni skontaktować się z solidną firmą, która sporządzi audyt i rozwieje wszelkie wątpliwości. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest inwestycja również we własny magazyn energii. Nie tylko pozwoli to ograniczyć skutki nowej ustawy, lecz również uchroni przed ewentualnymi i zapowiadanymi problemami technicznymi wynikającymi ze złego stanu połączeń sieciowych.
Przede wszystkim warto obserwować rozwój sytuacji i nie wyciągać pochopnych wniosków. W tym momencie oszczędności w systemie net billingu wciąż ocenia się na wysoką skalę – w granicach 60%. Oznacza to, iż przyszłość fotowoltaiki nadal jest nieokreślona i możliwa do uchronienia przed inwazyjnymi rozwiązaniami. Oczekujmy pierwszych analiz i podsumowań – bez nich wszelkie dywagacje nie będą miały stuprocentowego pokrycia.
W House Solutions jesteśmy na bieżąco ze wszystkimi informacjami. Skrupulatnie studiujemy nowe przepisy, a wszelkie sporne kwestie konsultujemy z kompetentnymi osobami. Nasi informatorzy są niezależnymi prawnikami i radcami prawnymi, których pomoc i obiektywność pozwalają nam rozwiać wątpliwości i dotrzeć do istoty problemu.
Zaufaj House Solutions – wiemy, co dla Ciebie najlepsze. Umów się na audyt i otrzymaj kompleksową oraz stuprocentowo zgodną z nowymi regulacjami analizę.
Obserwuj nas i bądź na bieżąco!
Słownik terminów:
- net metering / opust – system, w którym prosument magazynuje energię w sieci i może później odebrać 80% (instalacje do 10 kW) lub 70% (instalacje od 10 do 50 kW) prądu;
- net billing – nowy system, w którym prosument będzie sprzedawał dostawcy sieciowemu nadwyżkę energii w cenie hurtowej, a odkupował w detalicznej;
- dyrektywa RED II – unijny dokument z 2018 r. o perspektywach i celach postawionych dla rozwoju odnawialnych źródeł energii;
- ustawa o OZE – ustawa z 2021 r. wprowadzająca szereg zmian w polskim prawie odnośnie do odnawialnych źródeł energii, w tym fotowoltaiki.